180 lat Adampola, polskiej wsi na ziemi tureckiej
„Żaden Polak, którego losy zaprowadzą nad Bosfor, nie powinien zaniedbać odwiedzin w Adampolu. Ta mała wioska polska, ukryta wśród lesistych wzgórz północno-zachodniego wybrzeża Azji Mniejszej, otoczona zewsząd żywiołem tureckim, zasługuje ze wszech miar na poznanie. Już samo bogactwo przyrody i przepych krajobrazu, zmieniającego się z każdym zakrętem drogi, są zdolne wynagrodzić z nawiązką poniesione trudy, ale co więcej, napotkanie tam, u progów Azji, wśród zupełnie obcego otoczenia i na tle południowej roślinności, szczerze polskiej wsi, gdzie każde dziecko pozdrowi po polsku, gdzie chałupy w opłotkach i krzyż przydrożny i spotykane twarze przypomną żywo daleką ojczyznę, zostawia niezatarte wspomnienia.[…]”
19 marca 1842 r. został założony Adampol, polska miejscowość w Turcji na północno-wschodnich obrzeżach Stambułu, po azjatyckiej stronie Bosforu (tur. Polonezköy). Obecnie Polonezköy znajduje się w granicach miasta Stambuł.
Inicjatorem powstania kolonii był Adam Jerzy Czartoryski.
19 marca 1942 roku to data kiedy został poświęcony pierwszy powstały tam dom. Zamieszkało tam wielu dawnych uczestników powstania listopadowego, a także wykupowani z niewoli tureckiej Polacy przymusowo walczący w wojskach rosyjskich, a później także uczestnicy wojny krymskiej i polscy uciekinierzy z Syberii. Schronienie znajdowali tam również inni emigranci z rejonów rosyjskich.
“Adampol, dzisiejsze Polonezköy, jest częścią polsko-tureckiej historii. Do dnia dzisiejszego jego mieszkańcy pielęgnują polskie tradycje. Dla Turków mieszkających w Stambule Polonezköy, jest miejscem, gdzie można odpocząć na łonie natury z dala od miejskiego zgiełku. Warto poznać dzieje tego wyjątkowego miejsca […]” – powiedział Volkan Akgül, Radca ds. Kultury i Informacji Ambasady Turcji w Polsce.
Z ciekawszych wydarzeń upamiętniających 180 rocznicę powstania Adampola jest książka pt.: “POLONEZKÖY – 180 YILLIK MAZİ” autorstwa pani Prof. Dr. Hacer Topaktaş Üstüner.
Książka jest dostępna – KLIKNIJ TUTAJ.
